Zelf je gravelbike onderhouden

Gravelbikes zijn ontworpen om robuust, veelzijdig en onderhoudsvriendelijk te zijn. Toch is regelmatig onderhoud essentieel om je fiets soepel en veilig te laten rijden, zeker als je vaak over modderige paden, stoffige grindwegen of natte bosroutes rijdt. Gelukkig kun je veel van dat gravelbike onderhoud prima zelf uitvoeren — met wat basisgereedschap, wat kennis en een beetje geduld. In deze gids lees je wat je zelf kunt doen, wat je daarvoor nodig hebt, en wanneer het verstandig is toch een specialist voor Bicycle Support in te schakelen.

1. Wassen en schoonmaken

Wat kun je zelf doen?

Je gravelbike regelmatig schoonmaken is misschien wel de belangrijkste onderhoudstaak. Vuil, zand en modder kunnen op termijn je aandrijflijn, remmen en lagers aantasten. Maak er een gewoonte van om na elke natte of stoffige rit je fiets schoon te maken.

Hoe doe je dat?

• Spoel eerst grof vuil af met lauw water (geen hogedrukreiniger!).

• Gebruik een milde fietsreiniger en een zachte borstel om frame, vork en wielen schoon te maken.

• Gebruik een aparte borstel of oude tandenborstel voor de cassette, derailleur en kettingbladen.

• Spoel alles na en droog je fiets af met een schone doek.

Tip:

Gebruik een kettingreinigingsapparaat of doe een “dry degrease” met een doek als je weinig tijd hebt.

2. Ketting onderhouden

Wat kun je zelf doen?

Een schone en goed gesmeerde ketting verlengt de levensduur van je cassette en kettingbladen aanzienlijk. Controleer je ketting regelmatig op vuil, slijtage en spanning.

Hoe doe je dat?

• Reinig de ketting met een ontvetter of kettingreiniger.

• Laat drogen of droog met een doek.

• Breng nieuwe kettingolie aan — bij voorkeur een droge of natte variant, afhankelijk van het weer.

• Laat even intrekken en veeg overtollige olie weg.

Extra:

Gebruik een kettingslijtagemeter om te controleren wanneer je ketting aan vervanging toe is.

3. Banden checken en onderhouden

Wat kun je zelf doen?

Banden zijn cruciaal voor comfort en grip. Controleer ze regelmatig op slijtage, scheurtjes en steentjes in het profiel.

Hoe doe je dat?

• Controleer de bandenspanning met een goede pomp met drukmeter. Voor gravelbanden is dat meestal tussen de 2,0 en 4,0 bar, afhankelijk van gewicht en ondergrond.

• Verwijder kleine steentjes of doorns die in het profiel zitten.

• Gebruik je tubeless banden? Check dan elke 2–3 maanden het afdichtmiddel en vul bij indien nodig.

4. Remmen controleren

Wat kun je zelf doen?

Goede remmen zijn essentieel voor je veiligheid. Gelukkig kun je de remmen zelf makkelijk controleren en bijstellen.

Hoe doe je dat?

• Controleer de remblokjes op slijtage. Zit er minder dan 1 mm remmateriaal op, dan moeten ze vervangen worden.

• Controleer of je remschijven schoon zijn. Reinig ze met een speciale remreiniger of isopropylalcohol.

• Piepen je remmen? Dat kan duiden op vervuiling of versleten blokjes.

Let op:

Het vervangen of ontluchten van hydraulische remmen is specialistischer werk. Heb je ervaring, dan kan het zelf, anders beter uitbesteden.

5. Versnellingen afstellen

Wat kun je zelf doen?

Als je derailleur niet lekker schakelt, kun je vaak met wat basisafstelling al veel verbeteren.

Hoe doe je dat?

• Check de kabelspanning met het stelwieltje aan de shifter of derailleur.

• Gebruik de H- en L-stelschroeven om het bereik van de derailleur in te stellen.

• Draait je derailleur niet soepel? Controleer dan ook de kabels op rafels of vuil.

6. Schroeven en bouten nalopen

Wat kun je zelf doen?

Regelmatig controleren of alles goed vastzit voorkomt irritante kraakjes en losse onderdelen onderweg.

Hoe doe je dat?

• Gebruik een momentsleutel om onderdelen zoals stuurpen, zadelpen, crankbouten en derailleurhanger op het juiste aanhaalmoment vast te zetten.

• Controleer het balhoofd (stuur draait soepel, zonder speling?).

7. Zadel en cockpit afstellen

Wat kun je zelf doen?

Een goede zitpositie voorkomt klachten en verhoogt het rijplezier.

Hoe doe je dat?

• Stel de zadelhoogte, -hoek en -positie in.

• Controleer of stuur en shifters goed gepositioneerd zijn (eventueel opnieuw uitlijnen).

• Let op: een comfortabele houding is persoonlijk. Bij twijfel kun je een bikefitting overwegen.

Wanneer wél naar de fietsenmaker?

Hoewel je veel zelf kunt doen, zijn er situaties waarin je beter een vakman inschakelt:

• Versleten trapas of lagers vervangen

• Wiel gericht of spaakspanning controleren

• Hydraulische remmen ontluchten of leidingen vervangen

• Schade aan frame of carbon onderdelen

• Complexe elektronische schakelsystemen (Di2, AXS)

Zelf sleutelen aan je gravelbike is niet alleen leuk en leerzaam, maar bespaart je ook geld en geeft je meer vertrouwen onderweg. Begin met de basics, investeer in degelijk gereedschap (zoals een goede fietspomp, borstelset, kettingpons en momentsleutel), en neem de tijd om je fiets echt te leren kennen. Zo hou je ‘m soepel, betrouwbaar en klaar voor elk avontuur.

Meer weten over het zelf onderhouden van je gravelbike? Volg dan een cursus gravelbike onderhoud.